soort

de bruine rat

rattus norvegicus - brown rat

De bruine rat is een knaagdier uit de familie van de muisachtigen.  Ze worden ook rioolrat, waterrat, stadsrat en tamme rat genoemd.  De dieren komen over de hele wereld voor en behoren tot de meest voorkomende dieren.  Waarschijnlijk komen ze oorspronkelijk uit het noorden van China, maar hebben zich over de hele wereld verspreid.  Ze worden ongeveer 20 tot 30 centimeter groot met nog een flinke staart die iets kleiner wordt.  Die staart is kaal en is geringd.  De vacht is grijsbruin met een lichtere buik.  De snuit is vrij kort en stevig.

Tegenover de zwarte rat hebben ze kortere oren, kleinere ogen en een dikkere staart.  Ze kunnen zich ook beter aanpassen aan het koude klimaat.  Hierdoor hebben ze de zwarte rat terug gedrongen uit Europa.  Want die soort was eigenlijk de overbrenger van de pest en niet de bruine rat.  Ze houden van natte en niet te warme plaatsen liefst in de buurt van mensen.  Je vindt ze in kelders, schuren, stallen, vuilnisbelten, …  Maar ook onder de grond kunnen ze uitgebreide holen maken.  Meestal blijven ze wel in de buurt van voedsel. 

Op een nacht kunnen de dieren tot 4 kilometer afleggen langs heggen en struiken.  In de stad hebben ze meer voedsel dichterbij en leggen dan ook minder afstand af.  Het zijn nachtdieren, maar komen soms ook overdag voor.  Ook zwemmen en springen kunnen ze goed.

Ze eten echt wel alles van granen, zaden tot slakken, larven, kikkers, jonge zoogdieren, eieren van vogels en aas.  Maar ook aan rare dingen knagen ze zoals zeep, kaarsen en papier.  Soms eten de bruine ratten elkaar op als er tekort is aan voedsel.  De ratten leven in kleine groepen waar 1 mannetje leider is.  Hij zal kiezen wie mag paren en wie mag eten.  Door te piepen, fluiten of gillen maken ze elkaar van alles duidelijk.  Het paren gebeurt het ganse jaar door en na 23 dagen worden de jongen geboren.  Het zijn worpen van 7 tot 9 jongen.  In één jaar kan de groep tot 2000 dieren tellen.  De meesten overleven het eerste jaar niet.  Ze kunnen tot 3 jaar oud worden in de natuur.

Bruine ratten kunnen ook ziektes overbrengen.  Vooral in arme landen gebeurt dit vaker omdat er veel vuilnis rondslingert.  Bij ons zullen bruine ratten niet gauw ziektes overbrengen.  Zij worden bij ons vaak als proefdieren ingezet.  Medicijnen worden uitgetest op ratten, voor ze aan mensen te geven. 

foto’s : hans hillewaert, rasbak, pethan, apodemus