klasse

Duizendpoten

chilopoda - centipedes

Duizendpoten zijn geen insecten en vormen een klasse onder de geleedpotigen. Omdat ze zoveel pootjes hebben, behoren ze tot een speciale groep, de veelpotigen of de duizendpotigen.  Ook de miljoenpoot behoort tot de veelpotigen.  Er zijn verschillende soorten.  De duizendpoot heeft vele pootjes, maar de naam duizendpoot is wat overdreven.  Sommige soorten hebben maar tientallen pootjes, andere soorten hebben hooguit enkele honderden pootjes.  De meeste duizendpoten zijn bruin tot grijs van kleur.  Soorten uit het oerwoud zijn soms giftig en hebben felle kleuren om de vijand te waarschuwen.  Ze hebben ook antennes of voelsprieten. 

De duizendpoot komt overal in de wereld voor, behalve in heel koude gebieden.  Hij leeft vooral in de nacht en schuilt overdag tussen de bladeren en onder stenen.  Hij legt ook zijn eitjes onder de grond.  Zijn huid is heel dun en moet dus goed nat blijven of hij droogt uit en sterft. 

Hij eet het liefst kleine diertjes zoals wormen, spinnen en insecten.  De duizendpoot is dus een vleeseter.  Een jonge duizendpoot wordt nimf genoemd en is niet alleen kleiner dan een volwassen duizendpoot maar heeft ook minder pootjes.  De jongen vervellen en bij iedere vervelling wordt hij langer en krijgt hij meer pootjes.  Hij gebruikt zijn voorste poten om te vechten.  Bij de duizendpoot is het voorste paar pootjes omgevormd tot gifpoten die meer lijken op kaken.  Deze tang-poten hebben gifklieren om prooien te doden.  Grotere duizendpoten kunnen bijten en gif inspuiten.  De beet lijkt op een wespensteek.  Sommige soorten uit het oerwoud zijn erg giftig en kunnen gevaarlijk zijn.   

Vaak denkt men dat deze dieren gemakkelijk over hun eigen poten vallen.  Maar dat is niet waar.  Als ze stappen, bewegen de pootjes zich in golven.  Dat wil zeggen niet allemaal tegelijk.  Toch graven ze meer dan ze lopen.  De poten dienen dus meer om zich in de grond verder te trekken
Ze ademen door buisjes door hun huid. 

foto’s : gnu free, marshal hedin, naturalis, heijermann,

 

soorten