familie

Pijlgifkikkers

poison dart frog - dendrobatidae

De pijlgifkikkers zijn een familie kikkers die toch wel tot de mooiste kikkersoorten horen.  Ze hebben meestal felle en zeer mooie kleuren, maar worden niet zo erg groot.  De kleinste komen zelfs niet boven één centimeter ; de grootste ongeveer 6 centimeter.  Ze hebben kleine pootjes die bij het vluchten toch wel flinke sprongen kunnen maken.  Hun huid is glad met enkele bultjes.

Pijlgifkikkers kunnen niet zo goed horen, maar voelen allerlei trillingen als er een prooi passeert.  Met hun ogen zien ze dingen bewegen en kunnen hierbij aanvoelen welk dier dat is.  De mannetjes kunnen met hun kwaakblaas luid kwaken.  Sommige houden dat uren vol.

Ze komen voor in Zuid- en Midden-Amerika in natte, tropische bossen.  Er zijn soorten die op de bodem leven tussen de afgevallen bladeren.  Hun water halen ze uit dauw en kleine plasjes op de bosbodem.  Er zijn er die in de bomen leven en gebruiken de kelken van bloemen om hun eitjes te laten opgroeien.  En dan zijn er die in beken leven en over de stenen kruipen langs de oevers.  Bij gevaar duiken zij gewoon het water in. 

De kikkers moeten steeds goed nat blijven.  In korte tijd kunnen ze uitdrogen.  De kikkers die in de bomen leven, gebruiken het water dat in de bloemkelken blijft staan om zich nat te houden.  Insecten die in die bloem vallen worden als voedsel gebruikt voor de kleintjes.  Larven van kevers, mieren, fruitvliegjes en soms wel spinnetjes zijn een flinke prooi.

De eitjes worden door het mannetje bewaakt tot ze uitgekomen zijn.  De larven die uitkomen hebben nog kieuwen en de kikkervisjes hebben nog geen pootjes maar wel al een staartje.  Sommige mannetjes nemen de kikkervisjes op de rug om ze naar een veilig beekje of plasje te brengen.  Er zijn ook vrouwtjes die extra eitjes bijleggen die als voedsel dienen voor de kikkervisjes.   Dat noemen we de voedseleitjes. 

Veel van deze kikkers zijn giftig.  Het gif zit vooral in de huid van de diertjes.  Ze halen dat gif zelf uit allerlei giftige planten en bloemen.  Ook insecten worden gebruikt om het gif af te nemen, zoals miljoenpoten of soorten kevers.  Zij hebben dat gif ook uit planten gehaald en geven het gewoon door aan de kikkers.  Sommige kikkers moet je gewoon maar aanraken en het gif gaat door je huid heen.  Vele gevangen kikkers verliezen hun gif na een tijdje omdat ze geen vers gif uit planten of insecten meer kunnen halen.  Krabben, kreeften en inktvissen kunnen ook op deze manier gif aanmaken.  Er zijn indianenstammen die de huid van de pijlgifkikkers afnemen en aan hun speer vouwen.  Op deze manier worden dan apen geschoten die dadelijk gedood worden door het gif. 

wilfried berns, public, olaff leillinger, creative commons, opencage

9 soorten