soort

De baardagame

pogona vitticeps - bearded dragon

De baardagame of baardagaam is een hagedis die behoort tot de familie agamen.  Hij leeft in Australië en komt voor in woestijnachtige gebieden.  Hij jaagt op prooidieren maar eet ook bloemen en andere plantendelen.  Ze houden heel erg van licht en warmte.  Belangrijke vijanden zijn verschillende soorten slangen en roofvogels.

Het is een van de bekendste hagedissen omdat hij graag thuis als huisdier wordt gehouden.  Als hij dreigt, opent hij zijn bek en maakt een baard. 

De baardagame is overdag actief en schuilt ’s nachts onder stenen of in holen van andere dieren.  Dat is ook een plek waar zijn grootste vijand, de roofvogel, hem niet kan pakken.  Het is een soort die goed overweg kan op de grond, maar ook kan klimmen op rotsen en in bomen.  Vooral de jongere dieren klimmen om hun grotere soortgenoten te ontwijken. 
De stekels van het lichaam en de kop zijn duidelijk zichtbaar.  Het is een middelgrote hagedis met krachtige klauwen en een duidelijk afgeplat lichaam.  Een volwassen baardagame kan tot 60 centimeter groot worden.  Ongeveer de helft bestaat uit de staart.  Mannetjes herken je aan de stevige baard.  Op de kop zijn stekelrijen aanwezig, evenals op staart en rug.  De kop is driehoekig van vorm met ogen en gehooropeningen die duidelijk te zien zijn.  De ‘baard’ is een opzetbare keelzak die bedekt is met stekelvormige schubben die naar voren steken als de keelzak wordt getoond.  Het opzetten van de baard dient enkel om indruk te maken.  De baardagame kan hier niet mee ‘steken’ en zal zijn vijand ook zelden bijten.

De staart wordt gebruikt als balans bij het rennen, vooral als op de achterpoten wordt gelopen.  Daarnaast dient de staart als slagwapen om vijanden te slaan.  De baardagame is net als alle reptielen koudbloedig en de temperatuur van zijn omgeving is dus erg belangrijk.  Om op te warmen kruipt hij op een steen om te zonnen.  Maar ook op termietenheuvels wordt gezond omdat die een warmte afgeven.  Op het heetst van de dag is het zelfs de baardagame te veel en hij schuilt dan in de schaduw van struiken en in holen.

Hij voedt zich met plantendelen, zoals bladeren en bloemen, en insecten, zoals kevers, sprinkhanen en andere prooien.   Baardagamen praten met elkaar door met de kop te knikken en de voorpoten te zwaaien.  Het vrouwtje zal door het zwaaien met haar voorpoten laten zien dat ze wil paren.  Als ze dat niet wil, zal ze een volhardend mannetje van zich af bijten.

Een baardagame kan 7 tot 15 jaar oud kan worden in gevangenschap, ongeveer zo oud als een hond of kat.  Hij kent een winterrust, geen winterslaap. 

foto’s : frank muller, miklos schiberna, laurence1, chris-huh, Ajitpalsingh, klaram