De tiendoornige stekelbaars

De tiendoornige stekelbaars is een klein visje uit de familie van de stekelbaarzen.  Ze worden ook wel moddermannetje, zwarte stekelbaars of dwergstekelbaars genoemd.  Het is in onze streken een voorkomende soort.  Hij kan minder of meer dan tien stekels hebben. De rugstekels kunnen tegen het lichaam gelegd worden zonder dat ze elkaar raken.

Deze stekelbaars wordt 5 tot 7 centimeter lang en is daarmee het kleinste zoetwatervisje van de Benelux.  Het mannetje maakt zijn nest niet op de grond, maar vlecht het wat hoger in de waterplanten.  Tiendoornige stekelbaarzen hebben een ronde vorm met een stompe kop en zijn groenbruin van kleur.  Ze missen de zilverachtige glans van de driedoornige stekelbaars. In de paaitijd worden de mannetjes pikzwart met witte buikstekels. 

Wanneer het water warmer begint te worden, krijgen de mannetjes andere kleuren en begint hij aan de bouw van zijn nest.  Vanaf dan is het mannetje druk in de weer met het aanslepen van nieuw nestmateriaal en het verjagen van andere visjes in de buurt van zijn nest.  Mannetjes die elkaar in deze periode tegenkomen kunnen dan ook hevig beginnen te vechten.  Het mannetje plakt het materiaal samen met een kleverig goedje dat hij zelf afscheidt.  Als hij vindt dat zijn hoopje plantjes nu wel groot genoeg is, wringt hij zich los door het midden van het bolletje zodat er een mooi cilindertje ontstaat waar een vrouwtje haar eitjes in kwijt kan.  Wanneer alle eitjes in het nest zitten zal het mannetje zijn legsel beschermen en er een stroom zuurstofrijk water overheen sturen.   Als de jongen uitgekomen zijn, probeert hij hen van alle gevaren te beschermen.   Dit duurt maar enkele dagen waarna hij hen alleen achter laat.  

Deze stekelbaars komt voor in ondiep, rustig water met waterplanten. Het visje is vaak een van de eerste visjes die in nieuw water gevonden wordt.  Ze leven van kleine ongewervelden en larfjes die zich dikwijls in vervuild water bevinden.  Ze houden van muggenlarven en zitten vaak op plaatsen die te klein of te vuil of te dichtbegroeid zijn voor andere vissen.  Deze stekelbaars kan uitstekend gehouden worden in vijvers of aquaria. 

foto’s : piet spaans, corbis,